I. CHUẨN BỊ TRƯỚC KHI ĐI
-
GIẤY TỜ TUỲ THÂN
- Hộ chiếu: còn hạn và hợp lệ;
- Visa du học:được dán thẳng trong hộ chiếu;
+ Trên visa có ghi MULTIPLE: bạn có thể ra vào Canada nhiều lần trong khoảng thời gian có giá trị;
+ Nếu visa ghi SINGLE, bạn chỉ có quyền vào Canada 01 lần. Sau khi rời khỏi nước này, lần tới vào, bạn phải làm lại thủ tục xin nhập cảnh như lần đầu.
- Thư của đại sứ quán Canada (bản chính);
- Thư chấp thuận nhập học của trường Canada (bản gốc);
- Vé máy bay;
- Chứng minh nhân dân (bản gốc);
- Giấy khai sinh: đem theo 1 hay 2 bản tiếng Việt có công chứng và vài bản dịch ra tiếng Anh hoặc Pháp có công chứng.
- Học bạ, phiếu điểm:nên có 01 bản tiếng Việt của học bạ và vài bản sao, dịch tiếng Anh hay Pháp (luôn luôn có công chứng).
- Bằng tốt nghiệpTHCS, THPT, CĐ-ĐH(bản gốc) và vài bản dịch có công chứng;
- Sổ ghi chú: ghi chép tất cảđịa chỉ, điện thoại, email của trường học, người quen ở Canada, nhà ở, tên các giáo viên, bệnh viện, công ty bảo hiểm, công ty thẻ tín dụng, ngân hàng của bạn,…tránh ghi trong sổ này: mã khoá, số tài khoản, số thẻ tín dụng, cũng như các dữ liệu bí mật cá nhân.
-
TÀI LIỆU – PHƯƠNG TIỆN HỌC TẬP
- Từ điển. Từ điển Anh (Pháp) – Việt và Việt – Anh (Pháp)
- Sách học và tài liệu nghiên cứu (cho các du học sinh sau đại học)
- Máy vi tính cá nhân:Chỉ đem theo nếu là máy xách tay không quá cũ (1 – 2 năm trở lại)
Lưu ý: Những đồ dùng sử dụng nguồn điện 110V và ổ cắm điện có kích thước khác với VN.
-
TIỀN BẠC
- Tiền mặt: có thể đem theo đến US$7,000. Nếu đem theo nhiều hơn, bạn cần có giấy phép của Ngân hàng Nhà nước.
- Thẻ tín dụng:Hai loại phổ biến nhất là VISA và MASTER CARD đã có mặt tại một số ngân hàng Việt Nam như ABBANK, ACB, VCB… Chú ý là lãi suất TTD khá cao nên sử dụng có kiểm soát.
-
QUẦN ÁO
- Quần áo đi dọc đường:01 bộ quần áo dự phòng, đồ vệ sinh…bỏ vào túi xách tay theo người, không gửi theo hành lý. Nếu là mùa đông nên có áo ấm, khăn choàng, găng tay đem theo trong túi xách.
- Quần áo cho mùa đông:Không nên mua quần áo mùa đông tại VN nhiều vì có thể không đủ tiêu chuẩn cho mùa đông Canada.
- Quần áo cho mùa hè, xuân, thu: Không cần đem theo quần áo gì đặc biệt nếu bạn sang Canada vào mùa hè.
-
THỰC PHẨM
- Việc đem thực phẩm sang Canada là không cần thiết và có thể gây rắc rối cho bạn.
- Chính phủ Canada nghiêm cấm du nhập các loại thực phẩm tươi sống theo đường xách tay qua ngõ hàng không và chỉ cho phép một số loại giới hạn thực phẩm khô (bánh kẹo, đồ hộp, thực phẩm chế biến…). Bạn cũng không thể đem các loại cây cối, hoa cỏ dính đất.
-
CÁC VẬT DỤNG CÁ NHÂN
- Máy ảnh, máy quay video, máy nghe đĩa, băng…: chú ý điện thếlà 110V nên máy móc của bạn có thể không chạy.
- Tránh đem theo các CD, VCD, DVD, phần mềm không có bản quyền gốc.
-
MUA VÉ MÁY BAY
- Thông thường bạn phải nối chuyến tại ít nhất 1 địa điểm giữa VN và Canada.
- Tuỳ theo địa phương bạn đến, bạn có thể chọn một trong hai hướng bay chính: Hướng Thái Bình Dương (hướng Đông) và hướng Đại Tây Dương (hướng Tây).
+ Nếu thành phố bạn đến nằm trong tỉnh Québec hay các tỉnh “duyên hải” như Newfoundland, Nova Scotia, New Brunseick, PEI..bạn nên chọn hướng bay Tây;
+ Nếu thành phố bạn đến nằm trong vùng phía Tây hay trung tâm Canada như Vancouver, Edmonton, Calgary, Winipeg, hay Toronto, bạn nên chọn hướng bay Đông.
+ 2 thành phố lớn Montreal và Toronto đối diện với VN bên kia địa cầu, nhưng về mặt di chuyển thì hướng Thái Bình Dương tiện đến Toronto vì có nhiều hãng máy bay thẳng đến thành phố này. Hướng phía Đại Tây Dương tiện hơn cho khách đi Montreal.
II. KHỞI HÀNH
- Hành khách được đem theo hai kiện hành lý mỗi người, mỗi kiện không quá 30kg, và một túi xách.
- Hãy ghi đầy đủ tên và địa chỉ của bạn ở Canada bên ngoài và bên trong hành lí.
- Tuyệt đối tránh đem hàng hoá giúp người không quen biết tại sân bay, trên máy bay hay lúc xuống sân bay.
-
CÁC THỦ TỤC TẠI SÂN BAY
- Đăng ký lên máy bay: Xuất trình vé máy bay/hộ chiếu
- Gửi hành lý:Chú ý chỉ rõ cho nhân viên hàng không là hành lý cần được gửi đến nơi cuối cùng tại Canada.
- Chọn chỗ ngồi phù hợp (gần hay xa cửa sổ)
- Sau khi đăng ký ở quầy vé, bạn mua lệ phí sân bay trước khi vào làm thủ tục tại quầy hải quan.
- Mẫu hải quan đã thống nhất với mẫu xuất nhập cảnh trở thành một mẫu duy nhất:
+ Khai báo các loại tiền đem theo (nếu trên 7,000$) và hàng hoá thuộc diện cần khai báo (văn hoá phẩm)…
+ Sau khi điền xong mẫu hải quanvà trình hộ chiếu, nhân viên hải quan sẽ đóng dấu và đưa cho bạn cả 02 liên của mẫu.
- Mẫu xuất nhập cảnh: bạn cho biết họ tên, địa chỉ, mục đích ra nước ngoài, số hiệu chuyến bay…
- Xuất trình giấy tờ:Khi lên đến quầy công an ra cửa khẩu, bạn trình mẫu XNC/hải quan. Nhân viên công an sẽ thu lại một liên (màu vàng). Bạn cần giữ kỹ liên này để trình báo lại cho công an cửa khẩu trong lần về VN sau đó.
- Sau khi qua khỏi công an cửa khẩu, bạn vào phòng chờ. Tại đây bạn có thể mua các loại hàng hoá “miễn thuế”. Nhưng hãy cẩn thận! giá cả các mặt hàng có thể đắt hơn mua bên ngoài.
-
TRÊN ĐƯỜNG ĐI
- Ăn uống:Hành khách có thể mang theo đồ ăn thêm. Chú ý uống thật nhiều nước lọc, nước trái cây và giới hạn bia, rượu.
- Giải trí:chiếu phim, nghe nhạc.
- Sức khoẻ: Để tránh “hội chứng đi máy bay hạng tiết kiệm”, nhiều hành khách đã bị đột tử hay bị nhập viện sau những chuyến bay dài và quá chật chội trong khoang “hạng tiết kiệm”,nên khuyến khích hành khách vận động trong lúc ở trên máy bay.
- Cách chuyển máy bay: Khi đăng ký thủ tục tại sân bay VN, bạn nên yêu cầu nhân viên hàng không giao cho “thẻ lên tàu” của các chặng kế tiếp. Như thế bạn sẽ tránh được việc phải đi đăng ký tại mỗi nơi trung chuyển.
-
ĐẾN CỬA KHẨU CANADA
- Các cửa khẩu chính của Canada: Vancouver, Toronto hay Montreal – 3 thành phố chính của Canada. Khi đến cửa khẩu đầu tiên, bạn sẽ phải lấy tất cả hành lý ra để làm thủ tục nhập cảnh và hải quan, sau đó chuyển tiếp đi các nơi khác trong nội địa (nếu có).
- Gần đến Canada, tiếp viên sẽ phát cho bạn một tờ khai hải quan (kiêm mẫu di trú). Bạn có thể điền vào tờ khai bằng tiếng Anh hay Pháp. Ở phần địa chỉ Canada, bạn ghi địa chỉ của trường học (nếu ở nội trú), của người giám hộ (nhỏ hơn 18 tuổi), của người thân (nơi bạn sẽ ở), của nhà homestay (nơi bạn đăng ký).
- Bạn cầm tờ khai hải quan đến trước quầy làm thủ tục nhập cảnh. Nhân viên hải quan sẽ hỏi bạn đến Canada làm gì. Sau khi trả lời là du học, họ sẽ đóng dấu vào tờ khai hải quan và dẫn bạn đến một nhân viên di trú.
- Bạn cần trao cho nhân viên di trú:
(1) Hộ chiếu
(2) Giấy nhập học của trường (bản chính)
(3) Lá thư của LSQ Canada gửi kèm khi cấp visa
Có thể xuất trình thêm biên nhận đóng học phí và cung cấp địa chỉ cư trú tại Canada.
- Rời khỏi phòng di trú, bạn đi lấy hành lý ở khu vực băng chuyềnvà đẩy ra ngoài cửa. Khi ra đến ngoài thì giao lại tờ khai hải quan cho nhân viên hải quan ở đây. Tại đây, nhân viên hải quan sẽ yêu cầu mở vali túi xách cho họ kiểm tra.
- Nếu cần chuyển máy bay đi tiếp, cần tìm quầy đăng ký có chữ “transit” bình thường ở gần lối ra. Khu vực bạn đến thường là “arrival” và nằm khác với khu vực đi “departure”, nên phải đẩu hành lý của mình sang khu vực đi mới đăng ký tiếp được.
- ĐƯA ĐÓN TẠI SÂN BAY
- Người quen đưa đón – Trường đưa đón
Nên thông báo chi tiết chuyến bay cho người thân và trường học, cũng ghi rõ trong sổ tay địa chỉ, số điện thoại của họ, đề phòng trục trặc tại sân bay.
- Gia đình Canada đưa đón
- Nếu không có ai đưa đón: gọi taxi hoặc đi xe buýt về trung tâm thành phố.
III. CUỘC SỐNG TẠI CANADA
- NƠI Ở
- Nội trú – Ký túc xá: Chi phí khoảng CAD$7,000- 8,000/năm học.
- Homestay: Chi phí từ $CAD 700-800/tháng tuỳđịa điểm.
- Thuê nhà bên ngoài (Apartment): Tiền thuê nhà khá đắt, từ $CAD 500-1400/tháng, tuỳđịa điểm.
- ĐỒNG HỒ SINH HỌC
- Canada “đi chậm” từ 9 giờ (vùng cực đông) đến 12 giờ (vùng cực tây) nêncần có thời gian mới thích ứng được.
- Trong7-10 ngày đầu, cố gắng đừng ngủ quá sớm trong lúc đồng hồ chỉ 5-6 giờ chiều. Nên đi ngủ lúc 8-9 giờ tối, sau đó chậm dần tới khi thích ứng hoàn toàn.
- THỜI TIẾT
- Mùa đông Canada thường kéo dài từ cuối tháng 11 đến tháng 4.
- Nhiệt độ thay đổi tuỳ vùng: ở vùng Vancouver, mùa đông ẩm ướt, mây mù, ít khi có nắng mặt trời kéo dài, nhiệt độ trung bình 0-10 độ C, vùng Trung Tây (Manitoba, Alberta, Saskatchewan) trong lúc đó lại lạnh (có khi 30 độ), khô và có nắng nhiều, tương tự vùng Ontario và Québec.
- Nhiệt độ thực ra không phải là thước đo chính xác duy nhất của “độ lạnh” vì người ta thường tính thêm “yếu tố gió”.
- Cần đội mũ che kín đầu, tai,đeo găng, mang ủng cao, quấn khăng choàng cổđể tránh sưng phổi.
- ĐI LẠI
- Các loại hình di chuyển liên tỉnh: máy bay, xe lửa, xe buýt, xe hơi riêng.
- Vận tải công cộng nội thành: xe buýt, xe điện ngầm (metro, subway). Đây là phương tiện di chuyển phổ biến, an toàn nhất và có thể nói là tiết kiệm nhất (sau xe đạp).
- Xe gắn máy chủ yếu là phương tiện giải trí, thể thao, thường có phân khối lớn, giá rất đắt, là loại vận tải nguy hiểm.
- TRANG PHỤC
- Mùa đông: áo choàng, khăn choàng cổ, găng tay, giày ủng, mũ (nón). Khi vào lớp học, bạn bỏ quần áo khoác và các thứ khác vào một ngăn tủ gọi là “locker”, vì các phòng học đều có sưởi ấm rồi.
- Mùa hè, xuân, thu: Vì Canada là xứ hàn đới, nên ngay cả trong mùa hè, bạn cũng nên đem theo áo khoác mỏng khi đi ra ngoài, vì nhiệt độ có thể xuống thấp vào buổi tối và nhiều gió.
- ĂN UỐNG
- Thức ăn Canada phản ánh nền văn hoá đa dạng của đất nước này.Riêng đồ ăn Việt Nam phần lớn được bày bán trong “phố Tàu” (ChinaTown)
- Thực phẩm tiêu biểu: cá hồi, nước ngọt chiết xuất từ lá cây và trái blueberries. Bữa ăn truyền thống: thịt, khoai tây và rau. Thông thường người Canada không dùng nhiều gia vị.
- Bạn có thể ăn tại căn tin trường, hay chuẩn bị sẵn một hộp cơm ở nhà.
- Ăn ngoài phố
- Luật pháp hạn chế việc mua và uống rượu. Bạn phải đủ 18 hoặc 19 tuổimới được phép dùng bia rượu ở những nơi quy định. Cấm có rượu khi lái xe.
- CHI TIÊU – MUA SẮM
- Ngân hàng và máy rút tiền tự động ATM: Giờ làm việc của các ngân hàng Canada thường từ 9 giờ sáng đến 3 giờ chiều. Có nhiều dịch vụ như: đổi tiền, cho thuê két sắt để cất giữ hộ chiếu và các đồ đạc quý giá.
- Credit Card (thẻ tín dụng – TTD): Mua sắm bằng TTD có xu hướng tiêu tiền nhiều hơn là dùng tiền mặt. Nếu tài khoản không được thanh toán đầy đủ mỗi tháng thì lãi suất rất cao (18 – 20%/năm)
- Personal check: Đây là hình thức thanh toán đơn giản và tiện dụng nhất cho các giao dịch với các công ty lớn như trả tiền thuê nhà, điện nước, điện thoại, mua bảo hiểm y tế…
- Money order/ bank draft (ngân phiếu)
- Shopping card (thẻ mua hàng): Thẻ này chỉ có giá trị để mua hàng và trả chậm ở cửa hàng phát hành ra nó. Nhưng hãy cẩn thận nếu bạn không trả hết số tiền nợ thì sẽ phải chịu một lãi suất rất cao, có thể lên đến 30%/năm.
- SỬ DỤNG ĐIỆN THOẠI
- Điện thoại nhà riêng
- Điện thoại công cộng
- Thẻ ĐT rẻ tiền
- ĐT Internet
- Có thể dùng Credit card gọi ĐT không?Khi không có sẵn tiền mặt hay thẻ ĐT, bạn có thể dùng TTD để gọi hầu hết các cabin ĐT. Cước phí thường cao vì tính theo giá bình thường.
- SỬ DỤNG INTERNET
- Dial up
- ADSL
- Cable
- Đăng ký internet
- CẤP CỨU – SỐ 911
- BẢO HIỂM Y TẾ
-
- Chi phí y tế và bệnh viện rất cao, vì vậy bạn phải mua bảo hiểm ngay từ khi còn ở VN.
- Một số trường học cũng cung cấp bảo hiểm y tế bao gồm trong chi phí ghi danh nhập học.
- Một số dịch vụ y tế không có bảo hiểm: chữa răng, mua kính đeo, kính thuốc, khám sức khoẻ định kỳ..
- Luôn nhớ mang bảo hiểm y tế theo. Việc sử dụng thẻcủa người khác là bất hợp pháp.
- Nếu mất thẻ bảo hiểm, hãy báo ngay với văn phòng bảo hiểm y tế địa phương.
IV. SAU KHI HỌC XONG
- LÀM VIỆC TẠI CANADA
- Học sinh quốc tế theo học các chương trình sau trung học được phép làm việc 20 giờ/tuầntrong khuôn viên trường, và được làm toàn thời gian trong mùa hè mà không cần xin giấy phép.
- Bạn phải có giấy phép làm việc trong các trường hợp sau:
+ Đã hoàn tất chương trình CĐ hoặc ĐH và bạn muốn làm việc trong vòng 3 năm với công việc liên quan ngành bạn học.
+ Được cơ quan phát triển Quốc tế Canada bảo trợ và làm việc một phần trong cơ quan này.
+ Được thuê làm việc theo chương trình thực tập.
- HS phải tìm được việc làm trước, sau đó xin giấy phép làm việc.
- RỜI KHỎI VÀ QUAY LẠI CANADA
- Tại các nước có yêu cầu visa để được nhập cảnh, học sinh phải xin visa trước khi đi. Về VN thì không cần có giấy tờ gì ngoài hộ chiếu VN.
- Visa nhập cảnh có giá trịvài tháng đến vài năm tuỳ chương trình học.
+ Có 2 loại Visa, được nhập cảnh 1 lần và nhập cảnh nhiều lần không giới hạn.
+ Visa chỉ được cấp tại các Đại sứ quán hoặc Lãnh sự quán Canada (ngoài lãnh thổ Canada).
+ Có thể xin cấp lại visa nếu gần hoặc hết hạn sử dụng bằng cách nộp hộ chiếu và giấy phép du học còn hạn và các giấy tờ cần thiết của việc học tới Lãnh Sự Quán Canada tại Mỹ (thành phố Buffalo).
+ Học sinh cũng có thể về VN và xin cấp tương tự tại Lãnh Sự Quán Canada tại Tp HCM nếu giấy phép du học còn hạn tối thiểu 6 tháng.
+ Trong trường hợp giấy phép du học còn giá trị ít hơn 6 tháng hoặc đã hết hạn, bạn phải tiến hành nộp đơn xin lại giấy phép du học mới.
+ Giấy phép du học (study permit) sẽ được cấp tương ứng với thời gian học tập tại Canada và thời hạn còn trá trị của hộ chiếu. Nếu tiếp tục học tiếp tại Canada mà giấy phép du học hết hạn, bạn phải xin lại GPDH mới.
+ Bạn xin gia hạn GPDH ngay tại Canada bằng cách gửi hồ sơ gia hạn đến văn phòng di trú (tại Vegreville, Alberta) tối thiểu 30 ngày trước khi hết hạn. Nếu không sẽ xem như là bất hợp pháp.
+ Tham khảo website của bộ di trú Canada để biết thêm thủ tục.
Gia hạn Study Permithttp://www.cic.gc.ca/english/applications/student-html
Visahttp://www.cic.gc.ca/english/applications/visitor.html
CÁC ĐỊA CHỈ LIÊN LẠC
Đại sứ quán Việt Nam tại Canada
Địa chỉ: 470 phố Wilbrod, Ottawa, Ontario, K1N 6M8
Ðiện thoại: (1-613) 236 0772
Fax: (1-613) 236 2704
Lãnh sự
Điện thoại: (1-613) 2361398
Fax: (1-613) 236 0819
Đại sứ quán Canada tại Hà Nội, Việt Nam
Địa chỉ: 31 Hùng Vương, Quận Ba Đình, Hà Nội
Điện thoại: 04 3 7345000
Fax: 04 3 734 5049
Email: Hanoi@international.gc.ca
Website: www.vietnam.gc.ca
Lãnh Sự Quán Canada tại Hồ Chí Minh, Việt Nam
Địa chỉ: 235 Đồng Khởi, Quận 1, TP HCM
Điện thoại: 08 38 279 899
Email: hochi@international.gc.ca